Adeilad Loco Blenkinsop, Murray a Leeds

treftadaeth

Bydd y sgwrs yn dechrau drwy archwilio'r rhesymau economaidd-gymdeithasol pam y disodlodd y locomotif y ceffyl: argyfwng costau byw ynghyd â chost ceffylau a threblu oherwydd gofynion byddin Prydain. Roedd locomotifau'n arbed costau sylweddol o ran ceffylau a gweithlu, er bod y gwariant cychwynnol yn uwch, a oedd yn golygu bod cynhyrchiant cynyddol yn golygu bod y costau hyn wedi'u hadennill yn gyflym. Wedi'i ddefnyddio gyntaf yn Leeds, denodd locomotif Blenkinsop a Murray sylw'n gyflym yng Ngogledd-ddwyrain Lloegr ac yn Swydd Gaerhirfryn, gydag un enghraifft hyd yn oed yn cael ei hadeiladu yng Nghymru ac un arall wedi'i gynnig i'w ddefnyddio yn yr Alban. Adeiladwyd enghreifftiau hefyd yn yr hyn sydd heddiw yn Wlad Pwyl ac un yng Ngwlad Belg fodern. Aeth Fenton, Murray a Jackson ymlaen i adeiladu locomotifau yn ystod y 1830au a dechrau'r 1840au gartref a thramor, gan baratoi'r ffordd i adeiladwyr eraill fel Todd, Kitson a Laird gyflenwi'r fasnach ffyniannus ddiwedd y 1830au.

Drysau'n agor: 17:45

Cyflwynwyd gan Anthony Dawson

Yn ôl i chwiliad gweithgaredd